De mens is vervreemd van zichzelf. Dit is wat Heidegger concludeert in De vraag naar de techniek. In deze tekst voert hij een grondige cultuurdiagnose uit. De actualiteit wordt gekenmerkt door een nihilisme dat teweeg gebracht wordt door een Seinsvergessenheit, zo stelt hij. Heideggers’ intuïtie sluit nauw aan bij een fenomeen dat door Max Weber “de onttovering van de wereld” genoemd wordt. In tegenstelling tot het pre-Socratische, Griekse tijdperk wordt het metafysische, moderne tijdperk getekend door een unificerende tendens, namelijk van één hoogste principe bovenaan de hiërarchie te zetten (in dit geval de ratio). De Grieken daarentegen ervoeren de wereld nog in haar pluraliteit en gaven haar betekenis aan de hand van narratieven oftewel mythen.

Als de onttovering van de wereld samengaat met de opkomst van de metafysica, ligt het voor de hand dat een mogelijkheid tot herbetovering zich wel eens binnen de metafysicakritiek zou kunnen bevinden. Sam IJsseling introduceerde een filosofisch polytheïsme waarin hij zich sterk laat inspireren door de Oude Grieken voor zin-en betekenisgeving. Zijn denken houdt een mogelijkheid tot herbetovering in. Ook Jean-Luc Nancy denkt de veelheid in zijn theologisch monotheïsme. Beide denkers bieden een openheid om de wereld opnieuw in haar authentieke betekenis(sen) te ervaren. In deze lezing toon ik aan hoe hun denken niet alleen op elkaar afgestemd kan worden, maar ook hoe zij mekaar in het herbetoveringsproces aanvullen.

Begeleiding: Evelien Van Beeck

Zij studeerde gezinswetenschappen filosofie en bereid momenteel een doctoraat voor over ontroering, herbetovering en het belang van mythen aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte (KU) Leuven bij dr. Erik Meganck.

Een paar puntjes die ik heb genoteerd:

Ontotheologie is “zijnsleer”.

Onttovering is een proces van rationalisering, er is geen magie meer maar technologie (Max Weber).

Derrida: De tekst die je als schrijver nu schrijft is gebaseerd op alle voorgaande en dus zijn die voorgaande niet onnodig.

Het rekenende denken (andenkende denken) = beheersen en controleren.

In de driehoek zien we dat aan de top “God” weg is en de ratio in de plaats komt (Max Weber), daaronder hebben we respectievelijk psychologie, filosofie, wetenschappen, liefde.

Alles staat in relatie tot mekaar (quantummechanica).